به گزارش مشرق، هنر در هزاره جدید بیانی با اقتضای زمان و زبان نسل نو در عصر رسانه‌های نوظهور را طلب می‌کند .پیشرفت‌های فضای فرهنگ، هنر و رسانه در دنیای معاصر در گرو ارتباطات نوین و عصر رسانه‌های دیجیتال و گسترش فضای مجازی، مقثضیات خاص خود را دارد.

با توجه به تعریف جامعه‌شناسان، نسل به دسته‌ای از افراد گفته می‌شود که در فاصله زمانی معینی به دنیا آمده‌اند، بنا به زمینه‌های مشترک تجربه‏‌های جمعی را پشت سرگذاشته‌اند و عمدتا تابع ارزش‌ها و هنجارهای یکسانی هستند و توجه به نیازهای هر نسل براساس شناخت کامل از خصوصیات همان نسل میسر می‌شود.ایکس، وای، زد و آلفا اصطلاحاتی هستند که در عصر حاضر برای مشخص کردن نسل‌های دهه اخیر مورد استفاده قرار گرفته‏ و براساس همین نام‌های تک‌حرفی دنیایی از حرف‌ها و نکات ناگفته در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه بر مبنای ارتباطات نوین جاری شده است.

در دورانی که زومرها یا بومی دیجیتال‌ها با حدود دو میلیارد نفر و بیش ار 20درصد جمعیت دنیا در حال حاضر پرجمعیت‌ترین نسل را تشکیل می‌دهند و در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سراسر جهان از اهمیت تعیین کننده‌ای برخوردارند، نمی‌توان بی‌تفاوت بود و به تمایلات ساختار شکنانه این نسل بی‌توجهی کرد. شاید بتوان اذعان کرد، بیان اقناعی با زبان هنر و فرهنگ در بستری چون رسانه می‌تواند راهکار مناسب و اجرایی برای از بین بردن شکاف بین نسلی بر اساس تفاوت‌های بنیادین این نسل با نسل‌های پیشین خود باشد. اما مهم‌ترین ویژگی نسلی که پرورش یافته بستر اینترنت است، فرهنگ و جامعه پذیری‌اش در کوچه پس‌کوچه‌های شبکه‌های اجتماعی شکل گرفته و مرزی میان واقعیت و مجاز قائل نیست و باید در همان مسیر راه رفته گفتمان کرد هرچند جریان‌های روشنفکری غربگرا و ایرانشهری با نادیده گرفتن بخش‌هایی از وقایع و حقایق تاریخ معاصر می‌کوشند با عبور از اسلام‌گرایی، ایران‌گرایی را جایگزین آن کنند و در این راستا به تمجید از چهره‌هایی می‌پردازند که ایران را فراتر و برتر از اسلام می‌دانسته‌اند. با این‌که در گفتمان انقلاب اسلامی، وطن و وطن‌دوستی جایگاهی رفیع و بی‌خدشه دارد اما اسلام و ایران مؤلفه‌های اصلی هویت ملی‌اند بدون آن‌که توجه به منافع ملی ایران مانع یا بهانه‌ای برای تخریب منافع ملل مسلمان در نظر گرفته شود. با هر نسلی بر اساس ویژگی‌های همان نسل که شناخته می‌شوند باید سخن گفت. تداوم اتصال به اینترنت همگرایی و میل به تغییر و هم آفرینی از تمایلات نسلی است که به نسل سی مشهور هستند. همان‌گونه که کنجکاوی و مصرف کننده جمعی متصل به اینترنت از خصوصیات بارز این نسل است، نمی‌توان به مجموعه خصلت‌های آنان بی‌توجه بود.

روز هنر انقلاب اسلامی فرصت مناسب و تلنگر تحول برانگیزی است تا انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان ساختارشکنانه‌ترین رویداد سیاسی قرن بیستم و بر هم زننده نظم قدرت‌های جهانی با طرح شعارهایی چون نه شرقی، نه غربی، استکبارستیزی، عدالت گستری و... از چنان ویژگی‌های متمایزی برخوردار است که می‌تواند به یک ارزش بزرگ و گفتمان غالب در بین این نسل در سراسر جهان تبدیل شود. از سوی دیگر این نسل آینده‌ساز نیز ویژگی‌های خاصی دارد که می‌تواند به رشد و توسعه گفتمان انقلاب کمک شایانی کند.روش‌های ارتباطی در حوزه‌های فرهنگ و رسانه بدون تمسک به ساحت هنر و فرهنگ، مهم‌ترین راهکار برای بیانی نوین از اتفاقات امروز زمانه است.

جهان امروز جهش‌های جذاب گونه خاص خود را دارد و نمی‌توان در روند پرشتاب توسعه ابزار ارتباط جمعی واقعیت‌های موجود را نادیده گرفت. جنبش جهادی دستگاه‌های فرهنگی و رسانه‌ای با درک واقعیات زمانه و ضروریات تخصصی تغییرات بنیادین در روش و رویکرد ارتباطی خود لازمه ارتباط با مخاطبان عصر حاضر است. اندیشیدن و برنامه‌ریزی برای افق‌های تحول‌گرایانه مبنای مهمی در ورود به عرصه جهانی است و بی‌توجهی به تحولات به شکاف نسلی منجر خواهد شد و به مرور زمان بر زوال اجتماعی دامن خواهد زد.

هنرمندان بی‌شماری در تاریخ ایران اسلامی در عرصه‌های متنوع و متکثر فرهنگ و هنر این سرزمین درخشیده‌اند و نام نیک و یادی ماندگار از خود به جای گذاشته‌اند. در واکاوی و بررسی زندگی هنرمندان هم عصرما، اسامی و نام هنرمندان معدودی همچنان برای مخاطبان هر نسلی جذابیت دارد که از اصحاب اندیشه، کتاب و مطالعه بوده‌اند و هنرمندان کتابخوان همواره آثاری خلق کرده‌اند که با دیدن، خواندن و شنیدن آثار آنان بویی از کهنگی و فرسایش در آن مشاهده نمی‌شود. سید شهیدان اهل قلم که روز هنر انقلاب اسلامی هر ساله به بهانه بزرگداشت نام و یادش در بین گروه‌های مختلف تازگی و بدیع بودن را به جان‌ها و دل‌ها می‌بخشد، مصداق هنرمند اندیشمندی است که نمود اندیشه و تفکر است و ملاحظات و مشاهدات مبتنی بر مطالعات و پژوهش‌های او را می‌توان در آثارش مشاهده کرد و از میراث ماندگار مرتضی به مؤمنانه زیستن این سید و بیان اقناعی او در دوران رسانه‌گری‌اش می‌توان اشاره کرد. او که با همان سلاح همیشگی‌ نگذاشت تا کتاب، اندیشه، آگاهی و طعم خوش کتابخوانی نسیان‌زده شود، نو اندیشی و دگر اندیشی در محصولات ماندگارش همچنان برای هر نسلی مانا و جذاب است و میراث مرتضی آوینی میراثی جاودان در هنر انقلاب و هنر دینی ایران اسلامی است. اندیشه او هنوز کوچه‌های هنرمند حماسه را سروری می‌کند و نسلی را که در دهلیزهای فراموشی گرفتار آمده، به حجره‌های سرخ پرواز راه می‌نماید و چه نیک گفته است «هنر، تجلی شیدایی است و شیدایی هرچه هست در عشق است.» مسیحای عشق است که روح شیدایی در پیکر هنر می‌دمد و اگر نباشد این روح و هنر نیز جز جسدی مرده بیش نیست. سید مرتضی آوینی در زمره یارانی است که صنوبرانه با تلألوی طلایی‌رنگ‌شان جهد کردند تا نور آگاهی و معرفت در کالبد شریان‌های تشنه به آموختن جریان یابد تا نَفَسِ فرهنگ و هنر انقلاب به شمارش نیفتد.

*مهدی توکلیان/ فعال فرهنگی و کارشناس رسانه / جام‌جم